Azkenaldian
gero eta entzunago bihurtu da gazteen beharrizan bat euren eguneroko bizitzan: telebista
ikustea, ordenagailuan edota bideo jokoetan ibiltzea … lagunekin edo kirolean
ibili ordez eta haien etxerako lanak alde batera utziz. Argi dago, egoera hau
ez dela nerabe guztiena baina gero eta arruntago bihurtzen ari da.
Zalantzarik
gabe, azkeneko 30 urteko iraultza teknologikoa eragin handia eduki dau guztion
bizitzetan. Nire aburuz, gazte edo haurren kasuan nabaria da motibazio falta
bat euren irakasle edo gurasoengandik, izan ere, emoten dan hezkuntza pentsatzen
dan baino eragin handiagoa dauka. Argi dagoanez, pertsona batzuentzat egoera
hau onura handia dakar, badakielako nerabeek konbentzitzeko errazak direla.
Hau
arazo handi bat da, izatez umeek telebista edo ordenagailu aurrean igarotzen
daben denbora beste ekintza batzuei kentzen dioten denbora dalako, adibidez:
irakurtzea, etxerako lanak egitea, harremanetan ibiltzea familiarekin eta
lagunekin … Nire ustez, gehienetan gazteek ez dabe
bereizten fikzio eta errealitatearen artean, izan ere, iragarkiak eragin handia
daukie haiengan. Ez bakarrik haien pentsamenduetan, baita ere haien jarreretan.
Horretaz gain, ezin dogu ahaztu gure telebistako programazioaz, gehiena
berriketei buruz, ez dana bat ere ez onuragarria nerabeentzat.
Hau
guztia dela eta, niri iritziz, aldaketa bat egin behar dogu. Lehen esan dodan
bezala, igartzen dot motibazio falta bat. Erakutsi behar deutsegu etorkizuneko
belaunaldiei irakurtzearen (edozein gaiari buruz ikasi ahal dozulako),
komunikatzearen eta euren sentimenduak adieraztearen balioa. Hasteko,
pentsatzen dot telebistako programazioaz arduratzen diren pertsonak aldaketa
bat egin behar ebela azuzi horretan, hoberantz. Amaitzeko, gurasoek izan
beharko lirateke adibide on bat euren seme-alabentzat, kontrolatu neurri batean
umeek telebistan ikusten dabena eta berba egin beharko eben haiekin ikusitako
programei buruz, erakusteko euren gogoetak garrantzitsuak direla eta komunikazioa
bultzatzeko.
Etorkizunean, Txinak lehenengo munduko
potentzia izango dela esaten da. Potentzia ekonomiko guztiak hezkuntzan
oinarrituta dagoenez, Txinako hezkuntza aztertzea erabaki dut.
Txinako sistema hezkuntza beste herriko
sistemaren antzekoa da. Lehen hezkuntza 6 urtetik 12 urtera egiten da. Bigarren
hezkuntza, berriz, 12-18 urteekin egiten da, honek bi zatitan banatzen da. Lehenengo
zikoa 12-15 urteekin non derrigorrezko hezkuntza bukatzen da eta bigarreen zikloa 15 urtetik 18 urtera.
Bigarren zikloan sartzeko, azterketa bat gainditu behar da, ziklo honek
unibertsitaterako sarreran dauka xede.
Denok dakigunez, Txina munduko herri jendetsuena da 1.300 milioi pertsonekin, munduko
laurdena. Honek lehiaketa itzela sortu du eta, noski, hau hezkuntzan islatzen da.
Txinako umeek hezkuntza oso lehiakorra sufritu behar dute unibertsitatera
joateko, kalifikazioak onak ez badira gizarteak umeari zapalduko du eta, bere
gurasoek edo aiton-amonek bezala nekazaritzan lan egin beharko dute denbora
askoz eta soldata oso txikiagatik, pobrezian.
Umeak etorkizn hobea izateko egunero lan egin
behar dute. Txinako eskolak zortziretan hasten dira eta arratsaldeko zortzirak
arte. Horretaz gain, ikasleek beste aktibitate egin behar dute, kirolen bat edo
ingelesa ikasi, honek asteburuko denbora osoa okupatzen du.
Txinako ikasleek ez daukate inolako denbora
librerik eta bere infantziako jolasak eta gauza politak galtzen ari dira.
Txinako hezkuntza oso eraginkorra da, baina
ez sozietate alai bat sortzeko, ikasteko makinak sortzeko baizik.
LOMCE edo Wert legea onartu berri izan da senatuan, PP alderdi
politikoaren laguntzagaz. Nire ustez, lege hau atzerakada historiko bat
suposatzen dau hezkuntza mailan propasatzen dauazan neurriengaitik. Hurrengoakdirenak:
Erlijioari begira, eskola laikoetan,
ikasgai berri bat jarriko da, “balore etiko eta sozialak”. Baina eskola edo
ikastola erlijiodunetan ikasgai hori berriro ere, batazbestekoan eragina eukiko
dau. Honen eraginez, azkenengo eskola honeetan ikasitako ikasleek abantail bat
eukiko dabe besteei begira, erlijioko nota, eskola fededun bat izatearen
eraginez. Desabantail honetaz gain, hizkuntzei eta autonomia erkidegoei erreparatuz,
atzerriko hizkuntzak garrantzi handiago bat eukiko dabe autonomia erkidegoko
hizkuntzak baino.
Gainera, bereizketa daukien eskolak diru publikoa jasoko
dabe. Eskola honen profila beti berdina da, diruduna eta erlijiosoa. Horregaitik
(argi dagoelako diru laguntzarik behar ez dabela) eta sexuen arteko bereizketa
egiten dabelako gehienek neurri honen aurka agertzen dira. Izatez, estatua konfesionala
dalako. Bestalde, azpimarratzekoa da, hezkuntza ministroak, erabaki dauela hirugarren
LMHn ebaluaketa bat egin behar dela eskola guztietan, umeen jakintza maila
aztertzeko edo euren hitzetan “arazoen antzematzea”egiteko. Horrek
ekartzen dau bereizketa nahi handi bat, nire aburuz ez dena beharrezkoa, argi
dagoelako ezin dela adin horretan erabaki ume bat arrakastatsua izango den edo
ez ikasketetan. Esaterako, ikaskuntza gaitasuna hamabi eta hogei urteen bitartean aldatu
daitekelako. Amaitzeko, ezin naz geratu aipatu barik beken gaia. Bai,
diru laguntzak igo dira, vaina baita ere zailtasunak horrek lortzeko eta tasak.
Emondako arrazoi guztiengaitik, nirre aburuz, lege honekin, ez dogu hezkuntza hobetuko eta gainera
ez dago dirurik hainbeste aldaketa egiteko.
Gaur egun teknologia berrien erabilera
handitu egin da. Batez ere, hezkuntza arloan. Hau da, lehen oso gutxi
erabiltzen zen ordenagailua , erabiltzen zuten gehiengoa irakasleak ziren. Duela
urte gutxi, lehen hezkuntzako hirugarren zikloan, ikasle bakoitzeko ordenagailu
bana izatea proposatu zuten eta aurrera egin zioten.
Irakaslea, betiko moduan ematen ditu klaseak
aldatzen den gauza bakarra, ikasle bakoitzak ordenagailu bana duela da. Ikasle
hauek, aukera dute ikasgaiko gaiari buruzko informazioa bilatzeko baita ariketa
ezberdinak lantzeko. Teknologia berriak hezkuntzan erabiltzea hainbat abantaila
dauzka.
Alde batetik, txat-aren bidez, ikasleek
edozein herrialdetako adin bereko ikasleei idatz diezaiekete eta era berean,
beraiengatik erantzuna jaso. Nire ustez, ikasteko metodo hau egokia da
hizkuntzazko ikasgaiak lantzeko. Esate baterako, ingelesa, frantsesa eta
alemaniarra era praktikoan lantzeko. Aldi berean, irakasleentzako oso erabilgarria
da. Guk ere, beste irakasle batzuekin kontaktuan jartzeko. Kontaktuan jarriz
gero, aukera izango dugu beste herrialdetako irakasleek erabilitako materiala
eta metodoak ikusteko.
Bestalde, irakasleek aukera dute ikasleei lan
egokiak nola egiten diren erakusteko. Beraz, DBHra pasatzen direnerako lanak
nola egiten diren menperatuta izango dute. Adibidez, aurkibidea, bibliografiak,
sarrerak eta abar nola egiten diren jakin izango dute.
Laburbilduz, teknologia berrien erabilera
gero eta indar handiagoa hartuko dute. Beraz, etorkizuneko irakasleok
teknologia berriei buruzko jakintza minimo bat izan beharko dugu.
Howard Garnerek 1983ko liburuan proposatu
zuen bezala 8 adimen desberdinak daukagu (musikala,intrapersonala,interpertsonala,
matematikoa, korporala, espaziala, naturalista eta linguistikoa), eta pertsona
bakoitzak adimen batzuk garatuagoak dituzte beste batzuk baino. Adimen Anitzen
teoria ez da giza ezagutzaren planteamendu bat gehiago soilik, baizik eta
zientzia psikologikoa, eta batez ere hezkuntza iraultzen ari den proposamena.
Gure burmuin potentziala anitza eta moldagarria da, denok adimen bat baino
gehiago garatzen ditugu. Gizakia, adimen guztiekin jaiotzen da eta familia,
eskola eta gizarte inguruneak bideratzen ditu adimen horien egituraketa berezia
gizaki bakoitzarengan; batzuk gehiago garatuko dira, beste batzuk gutxiago, eta
beste batzuk batere ez, eta hezitzaileek ikasleen adimen potentziala hobetu
dezakete.Gaitasun horrek arazoak konpontzeko eta gizarteak onar ditzakeen
produktuak sortzeko balio dio gizakiari. Modu horretara, adimena gizakia
mugitzen den ingurune kulturalean eta sozialean sortu eta garatzen da, nahiz
eta elementu biologikoak ere izan. Komunitate adituak erabakitzen du, eta ez
proba edo test estandarizatu batek, gizabanako bat adimentsua den ala ez. Izan
ere, pertsonak bakarrik edukiko balute adimen testak neurtzen dituzten
kapazitateak, giza kulturaren zati handiena ez zen existituko. Adimenaren
ikuspegi erredukzionista daukagu. Eguneroko bizitzan moldatzeko espediente ona
izatea ez da nahikoa. Batzuk adimen-koziente handia daukate baina ez dira gai
ikusten beraien buruak jendearekin komunikatzeko. Ordea, askok ez dira bikainak
izan beraien eskoletan baina arrakasta handia eduki dute bizitza pertsonaletan.
Arrakasta izateko kirolean edo negozioetan, adimentsu izan behar da baina arlo
bakoitzean adimen desberdin bat erabiltzen da. Ez hobea ez txarragoa,
desberdina.
Adimen anitzen gaiari buruz esan beharra dago
hezkuntzan eragin zuzena duela.
Ikasleen kasuan, bakoitzak adimen edo
ikasteko erritmo bat dauka eta baita ikasteko metodoak ere. Ikerketen arabera
ume guztiak daukate ikasteko metodo desberdinak eta horrek eragina dauka
haiengan, zeren eta guztientzat erabili ohi baita metodo berdina, ume batek
agian bideoen edo entzumenen bidez azkarrago ikas dezakeela pentsatu barik.
Bestalde, lehen esan bezala, ikerketen arabera 8 inteligentzia mota daude.Orain
arte adimentsu deitu zaie soilik matematiketan edo linguistikako ikasgaietan
trebeak diren umeei, eta hori eskolan nabaritzen da ikasgai horiek
garrantzitsuentzat hartuz .Baina, errealitatea bestelakoa da.Inteligentzia musikala
daukan ume baten trebetasunak ez dira hain aintzakotzat hartzen eta eskolaz
kanpo matematika baino erabilgarriagoa izan daiteke, beraz, eragina dauka zeren
eta ume bati ez bazaio bere inteligentzia garatzen laguntzen, agian adimen hori
edo trebetasun hori gal dezake etorkizun batean.
Irakasleengan ere eragina dauka. Irakasleak
irakatsi baino lehen beraien ikasteko metodoa ezagutu behar dute. Horrela
azaldu ahal diren erarik hoberena ezagutu dezakete eta gainera, hain garatuta
ez dauzkaten adimenak garatu ahalko izango dituzte.Horretaz gain, irakasleentzat
errazagoa da guztiontzat metodo berdina erabiltzea horrela lan gutxiago
suposatzen zaielako. Baina irakasleen lana ,hain zuzen ere, ikasleek beren
adimen naturalak garatzen laguntzea da, beste gauzen artean,beraz, irakasleek
adimen anitz horien garatu ahal izateko metodo aproposak bilatzea ezinbestekoa
da. Ahaztu gabe beste metodoak ere garatu behar direla. Gure burmuinean adimen
guztiak daukagu, batzuk besteak baino garatuagoak, horregaitik gara desberdinak
gure artean, baina guztietaz baliatu behar gara neurri batean. Hori dela eta, arlo
desberdinak ikastea garrantzi handia dauka. Ezin diogu garrantzi gehiago eman
matematikeei edo hizkuntzei bakarrik eman.
Erakundeei begira baita ere, langileak
motibatzea beraien adimenari begiratuz bakoitzarentzako metodo onuragarriak
begiratu daiteke.
Generoa
Adimen anitzetan
Beti pentsatu da adimeneko ezaugarri
batzuetan gizonak emakumeak baino hobeak zirela adibidez matematiketan eta
beste ezaugarri batzuetan , berriz, emakumeak gizonak baino hobeak zirela
adibidez hizkuntzetan. Hau Garnerren teoriari eramaten badugu esan genezakegu
gizonen adimena hobea dela logiko-matematikan eta emakumeak,hitzezko-linguistikoan.
Azken urteetan egin duten Ikerketak, *Science aldizkarian ikusi ahal
dugunez, adimen ezaugarri hauetan ez da ikusten diferentzia handirik,generoen
artean ikusi ahal dugun diferentzia,askotan, genero berdineko pertsonen arteko
diferentzia baino txikiagoa da.Beste aldetik, Murtziako Unibertsitateko
ikerlari batzuek adimen logiko-matematikoari buruz egin duten ikerketa batean
bi sexuen arteko diferentzia ez zegoela baieztatu zuten.
